υδατοπλέξεις

Νικολακοπούλου Μαρία Α.Μ. 1071210

ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ

Η παραλιακή ζώνη της Πάτρας και συγκεκριμένα η περιοχή της Ιχθυόσκαλας βρίσκεται σε ένα κομβικό σημείο λειτουργιών της πόλης, πάνω στο παραλιακό μέτωπο και περίπου στο κέντρο του. Στη ζώνη αυτή της Ιχθυόσκαλας κυριαρχούν οι εμπορικές χρήσεις και δραστηριότητες. Τοπογραφικά, βρίσκεται στην έξοδο προς τη θάλασσα μιας βασικής οδικής αρτηρίας, η οποία αποτελεί ένα πλέον ζωτικό κομμάτι του αστικού ιστού της πόλης της Πάτρας. Την οδό Τριών Ναυάρχων. Εκτός της κατοικίας, κυρίαρχες χρήσεις του οδικού αυτού είναι η βιομηχανία και το εμπόριο κυρίως προς τη ζώνη του παραλιακού μετώπου όπου και υφίσταται η περιοχή επέμβασης. Ο πυρήνας της επέμβασης αφορά το επάγγελμα της αλιείας όπου η συγκεκριμένη περιοχή αποτελεί το κέντρο της επαγγελματικής και ερασιτεχνικής αλιείας ολόκληρης της Δυτικής Ελλάδας. Η Ιχθυόσκαλα είναι η τρίτη μεγαλύτερη της Ελλάδας και καταλαμβάνει έκταση περίπου 6000 τ.μ.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΝΑΦΟΡΩΝ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΧΑΡΑΞΕΙΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ

ΣΚΟΠΟΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Σκοπός της πρότασης είναι η ενεργοποίηση του τμήματός αυτού του παραλιακού μετώπου με την εγκατάσταση δικτύου ελαφρών κατασκευών και κατασκευών που θα αφήσουν ένα δυνατό αποτύπωμα στον υπάρχοντα φυσικό υποδοχέα της περιοχής της Ιχθυόσκαλας και θα ξανά συστήσουν την άλλοτε σημαντική για την περιοχή υπαίθρια αγορά μαζί με τρείς νέες λειτουργίες που αφορούν την μεταφορά και διακίνηση του αλιευτικού εμπορεύματος - transporting , την περισταστιακή και εποχική διαμονή των επαγγελματιών αλιέων σε ειδικά διαμορφωμένο Αλιευτικό καταφύγιο και τέλος την γενικότερη προσέγγιση τουριστών και επισκεπτών της πόλης δια θαλάσσης και αέρα μέσω ενός υδατοδρομίου. Επομένως το κτιριολογικό πρόγραμμα συνοψίζεται στις 4 πιο πάνω βασικές ενότητες που ουσιαστικά αποτελούν 4 νέες προβλήτες - χαράξεις, η καθεμιά με το δικό της χαρακτήρα.

ΥΠΑΙΘΡΙΑ ΑΓΟΡΑ

Η νέα υπαίθρια - ημιυπαίθρια αγορά η οποία σχεδιάζεται πάνω στο μεγαλύτερο τμήμα προβλήτας και η οποία προκύπτει ως νοητή προέκταση της οδού Τριών Ναυάρχων μέσα στη θάλασσα και για περίπου 300 μέτρα μήκος από το κέντρο του παλαιού φάρου. Η προβλήτα αυτή διαμορφώνεται με πολλαπλότητα επιπέδων και χρήσεων συμβατών σε παράκτιο περιβάλλον. Από την προβλήτα αυτή γίνεται η είσοδος σε όλο το συγκρότημα της επέμβασης δίπλα στον παλαιό φάρο.

Ακτινωτά πέριξ του φάρου διαμορφώνεται σε ημικυκλική σχεδόν θεατρική διάταξη υπαίθριος χώρος εκδηλώσεων. Από το σημείο αυτό σταμάτα η ξηρά και ξεκινά η προβλήτα επι της θαλάσσης με τη διαμόρφωση υπαίθριων πάγκων πώλησης παντός είδους προϊόντων αλιείας. Ανάμεσα τους διαμορφώνονται πορείες - ράμπες ανόδου και καθόδου σε διαφορετικά επίπεδα ανάλογα με τις χρήσεις.

ΚΑΤΟΨΕΙΣ ΥΠΑΙΘΡΙΑΣ-ΑΓΟΡΑΣ

ΤΟΜΗ ΥΠΑΙΘΡΙΑΣ-ΑΓΟΡΑΣ

Το κατώτερο επίπεδο που βρίσκεται σχεδόν σε επαφή με την επιφάνεια της θαλάσσης αφορά κυρίως λειτουργίες εκτόνωσης ερασιτεχνικού ψαρέματος και παιχνιδιού. Το μεσαίο διάζωμα όπου και η βασική κίνηση της προβλήτας είναι ο χώρος ανάπτυξης της υπαίθριας και ημιυπαιθριας αγοράς με βοηθητικές αποθήκες και wc. Το ανώτερο διάζωμα περιέχει λειτουργία κυλικείου - εστιατορίου και καφέ στον πυργίσκο που διαμορφώνεται στο δυτικό τμήμα της προβλήτας κατευθυνόμενοι προς το υδατοδρομιο. Το ανώτερο αυτό επίπεδο αποτελεί και το ψηλότερο επισκέψιμο σημείο του συγκροτήματος όπου κανείς μπορεί να έχει μια πανοραμική εμπειρία όλου του μετώπου της ιχθυόσκαλας μαζί με τα τρία τοπόσημα της ευρύτερης περιοχής που είναι ο Φάρος, το κτίριο του ΟΛΠΑ στα βόρεια και ο Ναός του Αγίου Ανδρέου στα ανατολικά και στο βάθος του αστικού ορίζοντα.

ΖΩΝΗ TRANSPORTING

Η υπαίθρια αγορά και η προβλήτα του transporting ( μεταφοράς εμπορευμάτων αλιείας) λειτουργούν ως μία υποενότητα της επέμβασης διότι είναι απολύτως συγγενικά ως πρόγραμμα σε σχέση με τις δύο ενότητες του υδατοδρομίου και του αλιευτικού καταφυγίου. Η προβλήτα των μεταφορών εμπορευμάτων αλιείας διαθέτει ως πυρήνα της έναν υπερμεγέθη γερανό- πυλώνα που δεσπόζει περίπου στο κέντρο της συνολικής πρότασης, ο οποίος χρησιμεύει για την φόρτωση και εκφόρτωση του εμπορεύματος – (container-δέματα-παραγάδια κ.λ.π.) απ’τα αλιευτικά σκάφη. Επιπλέον, διαθέτει ψυκτικούς θαλάμους συντήρησης νωπών αλιευμάτων, παγοποιητικό σύστημα, αποθήκες ιχθυοκιβωτίων, συσκευαστήριο και δεξαμενή νερού – καυσίμων για την κίνηση των αλιευτικών σκαφών.

ΥΔΑΤΟΔΡΟΜΙΟ

Ως προς το υδατοδρόμιο, αυτό περιλαμβάνει μια νοητά καθορισμένη θαλάσσια έκταση. Η θαλάσσια αυτή ζώνη, πρέπει να τοποθετείται σε έναν φυσικά ή τεχνητά προστατευμένο χώρο, που χρειάζεται για την προσθαλάσσωση και αποθαλάσσωση. Για το λόγο αυτό, τα υδατοδρόμια τοποθετούνται συνήθως σε λιμάνια ή μαρίνες όπου τηρούνται κάποιες προϋποθέσεις, ως προς τις συνθήκες κυματισμού.

Πιο συγκεκριμένα, στη ζώνη αυτή πρέπει να υπάρχουν κάποιοι νοητοί υδατοδιάδρομοι της τάξεως των 800 μέτρων μήκος και 60 μέτρων πλάτος (20 μέτρα κεντρικά και 20 εκατέρωθεν για ασφάλεια) ή ευρύτερες θαλάσσιες περιοχές προσθαλάσσωσης και αποθαλάσσωσης. Στο θαλάσσιο αυτό τμήμα, τοποθετείται σε χαρακτηριστικό σημείο, είτε στην είσοδο, είτε στην έξοδο του λιμανιού – μαρίνας, είτε σε κάποιο άλλο κεντρικό σημείο ένας φανός ειδοποίησης. Έτσι, η επικοινωνία πραγματοποιείται με ασύρματο σε ένα δωμάτιο συντονισμού και η πτήση ελέγχεται με οπτική επαφή. Οι προβλήτες αυτές έχουν 1,00 μ ύψος από το οποίο το μισό βυθίζεται και το υπόλοιπο εξέχει. Για τον λόγο αυτό, για την ασφαλή αγκύρωσή τους στον πυθμένα απαιτούνται 2-2.5 μ. βάθος. Στην παρούσα περίπτωση, οι προβλήτες του υδατοδρομίου βρίσκονται στο σημείο εκείνο που η θάλασσα έχει βάθος περί τα 20,50 μ.

ΚΤΙΡΙΟΛΟΓΙΚΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

Η βασική ραχοκοκαλιά ενός υδατοδρομίου είναι μια σειρά απαραίτητων χώρων οι οποίοι εξασφαλίζουν την ομαλή λειτουργία του. Αυτοί οι χώροι είναι: Α΄ αίθουσα αναμονής – Έλεγχος– Β΄ αίθουσα αναμονής – γραφεία διοίκησης. Ο βαθμός πληρότητας αυτού του μοντέλου, εναλλάσσεται, ανάλογα με την κλίμακα την εμβέλεια και τις ανάγκες του εκάστοτε υδατοδρομίου. Μέσα σε ένα υδατοδρόμιο υπάρχουν 2 βασικά σενάρια κίνησης. Η μία πορεία είναι του επιβάτη προς το υδροπλάνο και η δεύτερη απ’ το υδροπλάνο προς την έξοδο.

Ακολουθώντας κανείς την πρώτη πορεία εισέρχεται αρχικά στον κεντρικό χώρο αναμονής. Εκεί βρίσκονται τα γκισέ των εισιτηρίων όπου εκδίδονται τα εισιτήρια, πραγματοποιείται το check-in και ζυγίζονται οι αποσκευές. Στη συνέχεια, αναπτύσσονται οι χώροι της διεύθυνσης, των γραφείων αεροπορικών εταιρειών και αποθήκη αρχειακού υλικού ενώ στην παράλληλη προβλήτα αναπτύσσεται ειδικός χώρος συντήρησης και επισκευής αεροσκαφών με αποθήκη ανταλλακτικών αεροσκαφών.

ΚΑΤΟΨΕΙΣ ΥΔΑΤΟΔΡΟΜΙΟΥ

ΤΟΜΕΣ ΥΔΑΤΟΔΡΟΜΙΟΥ

ΑΛΙΕΥΤΙΚΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ

Η τελευταία ενότητα της παρούσας πρότασης στην περιοχή της Ιχθυόσκαλας, αφορά τη δημιουργία ενός μικρού οικισμού, τον οποίον θα χρησιμοποιούν οι, απασχολούμενοι στην ευρύτερη περιοχή, ψαράδες και οι βοηθοί τους με σκοπό μια περιοδική κατοίκηση κατά την οποία οι κάτοικοι θα εναλλάσσονται ανάλογα με τους μήνες απασχόλησής τους στην περιοχή του Πατραϊκού κόλπου.

Ο οικισμός αυτός αναπτύσσεται παράληλλα και πάνω στο όριο του υπάρχοντος κυματοθραύστη του μώλου Πατρών, ακριβώς απέναντι από την προβλήτα του ΟΛΠΑ και σε απόσταση περίπου 120 μέτρων από το πλησιέστερο σημείο της προβλήτας. Το τμήμα του κυματοθραύστη όπου εγκαθίσταται αυτή η νέα χρήση έχει μήκος περί τα 230 μέτρα περίπου και πλάτος που κυμαίνεται από τα 15 μέτρα έως τα 30 μέτρα. Οι μονάδες κατοίκησης που πρόκειται να εγκατασταθούν παρουσιάζουν μια σχετική τυποποίηση και έχουν παραλληλόγραμμο σχήμα μέγιστων διαστάσεων 15 μέτρων μήκος επί 4 μέτρων περίπου και ύψος περί τα 2,80 με 3,20 μέτρα.

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΛΙΕΥΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ

ΚΑΤΟΨΗ ΑΛΙΕΥΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑΦΥΓΙΩΝ

ΤΟΜΗ ΑΛΙΕΥΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑΦΥΓΙΩΝ

Διαθέτουν δίρριχτη ή μονόρριχτη στέγη της οποίας η μορφή παρουσιάζει μια σχετικά μικρή ποικιλία κατά μήκος του οικισμού. Οι μονάδες αυτές αποτελούν ξύλινες κατασκευές με μεταλλικές ενισχύσεις σε κομβικά σημεία. Η κύρια όψη των μονάδων κατοίκησης είναι στραμμένη προς τα ανατολικά, δηλαδή την πλευρά της πόλης της Πάτρας.

ΜΟΝΑΔΑ ΑΛΙΕΥΤΙΚΟΥ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟΥ

Εντός τους, οι οικίσκοι αυτοί διαθέτουν τους βασικούς χώρους κάλυψης των στοιχειωδών αναγκών διαβίωσης σε έναν χώρο όπως υπνοδωμάτιο, λουτρό, κουζίνα, ένα μικρό καθιστικό και τέλος μια μικρή αποθήκη αλιευτικών ειδών και διαφόρων αντικειμένων χρήσιμων για τον εκάστοτε ψαρά. Ο διαχωρισμός των επιμέρους χώρων γίνεται με ξύλινα ταμπλό με πλαίσιο τέτοιο που να επιτρέπει την μερική ή ολική μεταβολή των διαστάσεων των χώρων ανάλογα με τις απαιτήσεις των χρηστών, οι οποίοι μεταβάλλονται σε τακτά διαστήματα. Πρόκειται να τοποθετηθούν σε παράλληλη διάταξη η μία ως προς την άλλη και κάθετα σε έναν επιμήκη διάδρομο, ο οποίος ορίζεται από τοιχεία beton εκατέρωθεν, τα οποία και πακτώνονται στον πυθμένα της θαλάσσης, αποτελώντας έτσι και την ουσιαστική θεμελίωση του συνολικού συγκροτήματος. Τα τοιχεία αυτά παρουσιάζουν μία σταδιακή μείωση του πάχους τους με φορά από τον πυθμένα προς τα πάνω. Διαθέτουν ανοίγματα εκατέρωθεν του διαδρόμου τόσο για εξυπηρέτηση ζητημάτων θέασης αλλά και εξυπηρέτησης της βασικής κίνησης κατά μήκος της προβλήτας όπου αναπτύσσεται ο οικισμός αυτός. Μερικές από τις μονάδες κατοίκησης πακτώνονται στο τοιχείο του διαδρόμου ενώ άλλες πρόκειται να τοποθετηθούν σε απόσταση από αυτό, για την βέλτιστη εξυπηρέτηση των κινήσεων των χρηστών και των επισκεπτών.

Επί του δυτικού τοιχείου του διαδρόμου τοποθετείται πλήθος ασβεστόλιθων και βράχων μεγάλων διαστάσεων και ποικίλων μεγεθών με σκοπό την απρόσκοπτη λειτουργία του κυματοθραύστη. Ανατολικά, και επί της θαλάσσης μεταξύ του αλιευτικού οικισμού – καταφυγίου και της προβλήτας του ΟΛΠΑ, τοποθετούνται κατάλληλοι κατακόρυφοι μπετονένιοι πάσσαλοι σε διάταξη κανάβου με σκοπό το δέσιμο των αλιευτικών σκαφών. Το καταφύγιο αυτό περιλαμβάνει εκτός των οικίσκων και ζώνες εκτόνωσης τοποθετημένες σε σημεία τέτοια ώστε να διακόπτεται ομαλά η συνέχεια των μονάδων κατοίκησης, οι οποίες είναι τοποθετημένες σε παράθεση. Οι ζώνες αυτές ποικίλουν από απλά κενά και αραιώσεις μεταξύ των μονάδων, όπου διαμορφώνονται υπαίθρια καθίσματα και σταθερά τραπεζάκια και πάγκοι εν είδη αστικού εξοπλισμού, έως διαδρόμους που πακτώνονται στις απολήξεις των οικίσκων και καταλήγουν με σκάλες σε μεγάλα οριζόντια πλατώματα, χώροι όπου μπορεί ο επισκέπτης να έχει μια εμπειρία των διαφόρων γειτονιών-ενοτήτων της πρότασης και να παρατηρήσει τις διάφορες σχέσεις μεγεθών και λειτουργιών και το πως αυτές συνυπάρχουν σε ένα αρμονικό σύνολο.